บทสัมภาษณ์ นิตยสารรักลูก 
เกษตรพอเพียงกับเด็กอนุบาล
ได้ทราบมาว่าโรงเรียนทอรักมีโครงการเกษตรพอเพียง ซึ่งถือว่าเป็นส่วนหนึ่งของการเรียนการสอนแบบ Thematic Approach อยากทราบแนวการสอนว่าเป็นอย่างไรเป้าหมายคืออะไร และจะช่วยปลูกฝังเด็กในเรื่องอะไรบ้างคะ
เลือกไม่ถูก/กรุงเทพฯ
สำหรับการเรียนการสอนโดยใช้โครงการเกษตรพอเพียงซึ่งเป็นโครงการที่จะใช้สอนในระดับชั้นประถม โดยหลักการโครงการนี้จะไม่แยกเด็กให้เรียนเป็นรายวิชา แต่จะนำเนื้อหาของทั้ง 4 วิชาหลักได้แก่ สังคม วิทยาศาสตร์ สุขศึกษา ดนตรีและศิลปะ มาปรับปรุงใหม่ให้อยู่ภายใต้หน่วยย่อย (หรือ Theme) คือ
1. หน่วยพืชใกล้ตัว
2. หน่วยสัตว์โลกน่ารัก
3. หน่วยการเจริญเติบโตและพัฒนาการของมนุษย์
4. หน่วยสรรพสิ่งในธรรมชาติ
5. หน่วยเศรษฐศาสตร์ในชีวิตประจำวัน
สำหรับนักเรียนในระดับอนุบาลนั้นทางโรงเรียนได้ใช้แนวการสอนแบบภาษาธรรมชาติ ซึ่งเด็กนั้นจะต้องเรียนรู้ "ภาษา" จากประสบการณ์จริง โดยตัวกิจกรรมในโครงการเกษตรพอเพียงของพี่ประถมจะเป็น "สนามทดลอง" ให้เด็กอนุบาลได้ทำกิจกรรมต่างๆ รวมถึงการปลูกผักสวนครัว การรดน้ำ ใส่ปุ๋ย ให้อาหารสัตว์ อีกทั้งยังเก็บเกี่ยวผลผลิต โดยหน้าที่ในการจำหน่ายเป็นของพี่ที่ดูแลโครงการ และเด็กอนุบาลยังมีโอกาสเข้ามาเรียนรู้เรื่อง "วิถีพอเพียง" ของพี่ประถมด้วย
ในหนึ่งการศึกษา โครงการเกษตรพอเพียงจะเริ่มดำเนินการตั้งแต่ภาคเรียนที่ 1 และตลอดทั้งปีการศึกษา
ในแต่ละหน่วยย่อยนี้เด็กจะได้เรียนเนื้อหาของทั้ง 4 วิชาไปพร้อมๆ กัน ซึ่งในหน่วยย่อยทั้ง 5 นี้จะอยู่ภายใต้หน่วยใหญ่ (หรือ Theme ใหญ่) คือ เกษตรพอเพียงเพื่อให้เกิด "ร่ม" หรือ "จุดประสงค์" ของการเรียนหน่วยย่อยต่างๆ
การเรียนการสอนแนวนี้อยู่ภายใต้แนวคิดที่ว่า
- ในชีวิตจริงเมื่อคนเราเจอกับปัญหาต้องใช้ความรู้ในหลากหลายวิชาพร้อมกันในการแก้ปัญหานั้นๆ (เช่นเดียวกันกับทางรัฐบาลต้องการแก้ปัญหาแบบบูรณาการ เช่น น้ำท่วม ต้องนำหลายกระทรวงเข้ามาร่วมแก้ปัญหา)
- การสอนแบบ Theme นั้น เป็นการบูรณาการเต็มรูปแบบของหลายวิชาเข้าด้วยกัน ซึ่งจะมีประสิทธิภาพกว่าการสอนแยกรายวิชา
- เด็กจะได้เรียนรู้จากของจริง และสามารถประยุกต์เข้ากับชีวิตประจำวันได้ดีกว่า เนื่องจากหัวข้อของหน่วยย่อย นำมาจากหัวข้อที่อยู่ในชีวิตประจำวัน ก็จะทำให้เกิดการเรียนรู้ที่ยั่งยืนกว่าการท่องจำ
- มีรายงานวิจัยว่าการสอนบูรณาการแบบ "องค์รวม" ทำให้เรียนรู้ได้ดี เพราะสมองสามารถจดจำข้อมูลองค์รวมได้ดีกว่า
- เมื่อกำหนด "ร่ม" ใบใหญ่ที่เรียกว่า "เกษตรพอเพียง" มาครอบหน่วยย่อยต่างๆ จะเป็นการปลูกฝังการดำเนินชีวิตและเข้าใจถึงวิถีพอเพียงได้มากยิ่งขึ้น
- เด็กที่ได้เรียนแนวนี้จะรักที่จะเรียน EQ ดี เพราะเขาจะสนุกและมีความสุข
- ในแง่ของเนื้อหาวิชาการหากจะให้เปรียบเทียบกับประถมต้นของโรงเรียนอื่นๆ แล้ว เด็กบางคนอาจสู้ไม่ได้ แต่หากรอจนถึงประถมปลาย พบว่าเด็กส่วนใหญ่จะเรียนเก่ง และยังสามารถเข้าเรียนต่อ "ห้อง King" ในระดับมัธยมเป็นจำนวนมาก (ดูได้จากสถิติการเข้าเรียนต่อระดับชั้นมัธยมของโรงเรียน)
การใช้โครงการการเกษตรพอเพียงเป็นสนามทดลองให้กับเด็กๆ อนุบาลนั้น จะช่วยปูพื้นฐานการเรียนรู้ การลงมือกระทำซึ่งจะทำให้เด็กสนุกและมีความสุข แม้จะยังไม่สามารถเข้าใจวิถีพอเพียงได้เท่าใดนักก็ตามที แต่ฐานต้นที่ดีจะส่งต่อแนวคิดในภายภาคหน้าด้วย
อ.พิเชฐ โพธิ์ศรีประเสิรฐ (ครูเชฐ)
[ ที่มา.. นิตยสารรักลูก ปีที่ 25 ฉบับที่ 299 ธันวาคม 2550] |
|
|
